Helikopter ebeveynlik 1969 da Haim Ginott tarafından ortaya çıkmış bir terim. Özellikle yeni dönem ebeveynlik süreçlerinde karşımıza daha çok çıkan “aşırı koruyuculuk” anlamına geliyor.
- Çocuğa aşırı odaklanmak, her şeyin merkezine çocuğu almak ve pervane olmak,
- Sürekli çocuğun etrafında olmak,
- Kendi başına yapabileceği şeyleri onun adına yapmak,
- Çocuk için aşırı kaygılanıp, deneme-yanılma ile öğrenmesine fırsat vermemek,
- Kendini ifade etmesi için alan yaratmamak,
- Müdahaleci ve aşırı yönlendirici olmak şeklinde davranışlar helikopter ebeveynlik belirtileri olarak karşımıza çıkıyor.
Çocuğun mutsuz ya da başarısız olmaması gibi kaygılar ile ortaya çıkan helikopter ebeveynlik aksine çocuklara zarar veriyor.
Helikopter ebeveynliğin uzun vadede etkileri ise şu şekilde sıralanabilir;
- Ailenin sunduğu üstünlük hissini her durumda devam ettirmek isterler.
- Kendi hatalarının sorumluluğunu alamazlar.
- Duygularını kontrol edemezler çünkü üzüldüklerinde onları mutlu eden, kızdıklarında öfke nedenini ortadan kaldıran ebeveynleri olmuştur.
- Bu zamana kadar onlar adına çözüm bulanlar olduğu için kendi başlarına kaldıklarında zor durumlar ile baş edemezler.
- Hep başkalarını suçlama eğiliminde olurlar.
- Her şeye hakları olduğunu düşünürler.
- Başkalarının onları hoş görmesine ihtiyaç duyarlar.
Çocukların büyümesine müsaade etmeyi öğrenmek, ve üzerlerine aşırı düşme eğilimini kontrol etmek gerekiyor.
Onlar için en iyiyi yapma düşüncesi bazen yaşama-sonuç çıkarma becerisi geliştirmelerine engel oluyor.
Deneme, hata yapma, yeniden deneme ve öğrenme aşamalarına izin vermek gerekiyor.
“Yol göstermek, ilerlerken gözlemlemek, ama onun yürümesi gereken yolu ebeveyn olarak yürümemek, yoksa ilerleyen çocuğunuz olmayacaktır.”
Sevgilerimle
Uzman Psikolog Sibel USTA