Çocuk eşittir “oyundur“. Çocuklarda temel ihtiyaçlar barınma, beslenme, güven ve oyundur. Oyunun çocuk gelişiminde etkisi oldukça önemlidir. Çocukların sosyal, bilişsel ve duygusal gelişimlerine katkıda bulunmaktadır. Sosyal gelişime katkısı; çocuk kurallara uymayı öğrenir,başkalarının haklarına saygı duymayı öğrenir, sabırlı olmayı öğrenir ve zamanla daha girişken, sosyal bireyler haline dönüşürler. Bilişsel gelişime katkısı;çocuk mantıklı hareket etmeyi öğrenir, küçük hesaplamalar yapmayı öğrenir, bir durumla nasıl baş edeceğini öğrenir, oyun sırasında hızını ayarlamayı öğrenir.Oyunun duygusal gelişime katkısı ise oyun sırasında çocuk her duyguyu yaşama şansı yakalar ve her türlü duyguya maruz kalır. Güler, ağlar, üzülür, sevinir,kızar, sinirlenir, öfkelenir… Bu sayede çocuk zamanla empati yapmayı öğrenir.Hem kendi duygularını ifade edebilmeyi öğrenebildiği için duygu durumlarını gözlemler hem de başkalarının duygularını gözlemlediği için duyguları yorumlar ve duruma göre hareket eder. Böylece insanlara olan yaklaşımları değişir.
Oyun, çocuğun günlük yaşantısındaki duygularını ve ruh halini ifade etmesine fırsat verir. Öfkesini, kaygısını, stresini ve üzüntüsünü oyun yoluyla aktarabilir. Bu sayede ebeveyni olarak hangi duygusunu yansıtmaya çalıştığını anlayabilirsiniz.
Oyun, önemsiz ve sıradan olarak algılanabiliyor.Aslında çocuk sosyal kuralları ve hayatı oyun içerisinde öğrenebilmektedir. Örneğin;yapmaması gereken bir davranışta bulundu diyelim o zaman siz de davranışının yanlış olduğunu ve doğrusunu oyun sırasında çocuğunuza aktarabilirsiniz ya da söylememesi gereken bir kelime kullandığı zaman yine oyun sırasında canlandırma yaparak kelimenin yanlış olduğunu öğretebilirsiniz. Bu sayede çocuğunuzun olumsuz davranışlarını olumlu davranışa çevirebilirsiniz.
Oyunun çocuklar üzerinde etkisi azımsanmayacak kadar çokken günümüz şartlarında çocuklara oyun oynamaları için fırsat yaratılmıyor. Artık ebeveynler meşgul ve yorgun, sokaklar ise güvensiz.Biz yetişkinler olarak elimizden geldiğince çocuklarımıza oyun alanları yaratarak onlara destek olmalıyız. Unutmayalım ki gelişimsel olarak ilerlemelerini istiyorsak desteğimizi ve vaktimizi çocuklarımızdan esirgemeyeceğiz.
Psikolog Başak ERDOĞAN